Ik ben zwaar onder de indruk van dit spel. Recent voor een spotprijs gekocht en maar even in een paar dagen uitgespeeld.
The Darkness heeft op meerdere terreinen diepe indruk gemaakt. Er is ten eerste de sfeer. Ik weet niet hoe die in verhouding staat tot die in de stripboeken maar hier is hij uitermate goed neergezet. De treinstations leven, zien er uitermate realistisch uit, er is veel interactie mogelijk (die gast met de harmonica bijvoorbeeld) en alle NPC's reageren exact zoals je zou verwachten. Conversaties zijn uitmuntend gedaan, en Jackie Estacado is een volledig eigen karakter meegegeven dat kan tippen aan bijvoorbeeld een Max Payne. Dan is er The Darkness, voorzien van de best ingesproken stem die ik ooit in een videogame hoorde. Tevens heb ik zelden zoiets duisters en evil meegemaakt als The Darkness in deze game. De echte evil is niet je uncle Paulie, de 'echte evil' zit in jezelf.

Eng is het nooit, maar indrukwekkend wel. Zo ook het land van The Darkness in WOI. Niet volledig naar realiteit, wel gigantisch sfeervol. En dan het belangrijkste; hoe het spel speelt, en ook dat is tiptop in orde. Alles voelt natuurlijk, en alles speelt lekker, alles loopt soepel in elkaar over. De laadtijden zijn zeer mooi verborgen, en bugs of foutjes zijn er nauwelijks. Het schieten is keurig uitgewerkt en gaat lekker, en het langzame tempo waarmee je rent is eigenlijk het enige grote minpunt in de hele game.
En dan natuurlijk The Darkness, die je fabuleuze krachten meegeeft die je in latere fases in het spel oppermachtig maken en je vijanden om genade laten smeken. Executies, de black hole, de demon arm, de creeping dark... met allen heb ik met plezier vijanden over de kling gejaagd.

Qua verhaal is het natuurlijk niet door de ontwikkelaar bedacht maar afgeleid van de comics. Toch heeft Starbreeze uitmuntend werk geleverd. Het verhaal had echt een veel mindere behandeling kunnen hebben, en sommige wendingen in het verhaal doen bijna literair aan. Bovendien worden personages als Butcher en Jenny zo neergezet dat je echt met ze mee gaat voelen. Prachtig gedaan als je het mij vraagt. Ik overweeg een top 10 positie. Misschien toch maar Max Payne eruit halen?

Wel, ben er inmiddels zelf uit.

Even eindoordeel. De grootste lol in dit spel zit 'm in de free roaming. Too Bad, want daar is geen aparte mode voor. Het saven werkt inderdaad wat vervelend. Begrijpelijk dat dit is om de spanning op te voeren, maar vooral aan het eind (laatste bossfight) miste ik toch echt iets als checkpoints.
Verder zijn die uiteindelijke mogelijkheden natuurlijk geweldig, maar ik had liever wat meer vrijheid gehad. 3,5*je.

De singleplayermissies zijn geen bal aan in dit spel. Je zou het vooral voor de multiplayer spelen, maar inmiddels is er niets meer dat deze game onderscheid van anderen wat de multiplayer betreft. Battlefield 2 is in dit genre een betere keuze, denk ik.

Een jaar of twee heb ik de Director's cut in een sale op de kop getikt, maar doordat je de eerste paar uur nog niet echt op gang komt (veel conversaties, introducties, na de eerste missie krijg je ook allerlei side quests op je bord gegooid terwijl je nog amper begonnen bent), ben ik er weer mee opgehouden.

Een paar weken geleden heb ik hem echter weer opgepakt, en vervolgens in een week of twee/drie uitgespeeld. Met 31 uur op de teller, dus de kritiek dat deze game te kort is vind ik eigenlijk maar weinig substantie hebben. En ik heb maar weinig mails en ebooks gelezen, doe dat en je krijgt er zo twee á drie uur bij. Hoe dan ook, ik zat er echt in, en kon niet wachten om de raadsels van het verhaal te ontrafelen. Uiteindelijk wordt je toch nog redelijk in het duister gehouden (wat The Missing Link er nog eens extra inwrijft), ik vind het knap van de makers dat ze desondanks zo de spanning erin weten te houden.

Wat betreft de gameplay is het meeste hier wel gezegd. Ik ben vooral gefascineerd door de morele aspecten van Deus Ex. Voor mij was het bijvoorbeeld echt een keuze om grotendeels non-lethal te spelen, dat vond ik beter bij het karakter van Jensen passen. Maar je kunt natuurlijk ook je laten meeslepen en een echte moordmachine worden, waarmee je de puristen in zekere zin gelijk geeft: je bent je morele kompas verloren. Het is volgens mij dan ook niet te weerleggen dat dit een role-playing game is: je hebt als speler de vrijheid om het verhaal vorm te geven.

En dan zijn er de grote morele keuzes die je af en toe moet maken. Je keuze zal deels afhangen van de informatie die je in gesprekken en documenten in de game opvangt, maar toch grotendeels van je eigen morele overtuigingen. De puristen voeren bijvoorbeeld een specifieke bio-ethische overtuiging op van de integriteit van het menselijk lichaam (en de verhouding daarmee tot het vermogen moreel te handelen). The Missing Link voert een klassiek stukje utilitarisme op, en in het laatste level worden hier nog een paar schepjes bovenop gedaan met bespiegelingen over de keuzevrijheid van de mens en de maatschappelijke implicaties hiervan (en volgens mij ook nog een laagje psychologie wat de acties van Darrow verklaart. En dan is er natuurlijk de kritiek op het elitaire van de augmentations, wat je terugziet in de straten van Detroit. Allemaal gigantisch interessant, en het is daarom jammer dat Jensen aan het einde alles nog even op een rijtje zet in een clichématig filmpje. Ik zou denken dat als je die dimensies van het spel op dat punt nog niet ontdekt had, dit filmpje je niet veel meer bij gaat brengen.

Maar al met al (op dat laatste filmpje na) echt een volwassen game, die meerdere perspectieven laat zien zonder je in een bepaalde hoek te dwingen, die qua verhaal origineel is en niet met het vingertje wijst, met een mooie visuele en muzikale stijl. Ik twijfel tussen 4* en 4,5*, maar goed is hij sowieso.

DXHR vond ik erg goed, ik weet niet helemaal waarom ik zo lang heb gewacht met het spelen van de opvolger (ik heb hem al drie jaar in mijn bibliotheek). De game had wel wat tekortkomingen. De bossfights pasten niet in een pacifist-speelstijl, qua tempo sloeg de game soms de plank mis, en sommige gameplay-elementen voelten wat houterig aan. Ik ben dan ook blij verrast door Mankind Divided (DXMD), want alle bovengenoemde punten zijn in dit deel verbeterd!

De game biedt je dit keer écht de vrijheid om te gaan voor een pacifistische speelwijze, alle bossfights (die naam klopt misschien niet eens meer) zijn op meerdere manieren op te lossen of zelfs te omzeilen. De beste toevoeging vindt ik de confrontaties die je door slim conversatie-opties te kiezen volledig met woorden op kunt lossen. Dit hebben we al eens eerder gezien (waaronder in deze serie...), maar ik heb een game nog nooit zo sterk de spanning erin zien houden tijdens deze momenten. Ik heb meerdere malen een zucht van verlichting (en voldoening) geslaakt toen ik me uit een benauwde situatie wist te praten.

Ook qua gameplay vind ik de game verbeterd, het standaard controllerschema is vrij belabberd voor een wat meer actiegerichte speelstijl, maar er zijn meerdere alternatieven beschikbaar en op de pc is het waarschijnlijk sowieso prima. Ik heb me verder voornamelijk geërgerd aan het vallen van randjes e.d., maar ja ik was ook zo handig om de icarus landing-augmentation uit te schakelen, dus eigen schuld...

Het verhaal zit wat mij betreft ook weer prima in elkaar. Natuurlijk, het zit vol clichés, maar het hele pakket samenzweringen, geheime diensten, hackers, corrupte overheid enz. is gewoon mijn ding. De uitvoering is goed, met overwegend interessante karakters, op meerdere punten moeilijke maar relevante keuzemomenten, en vele details verstopt in de wereld die informatie toevoegen aan het verhaal.

Over de wereld gesproken, Praag is echt heel goed vormgegeven voor een beperkte open wereld. Ik heb me er geen moment aan gestoord dat het niet "echt" een open wereld is. Sterker nog, ik ging heel veel op in de fantastische details, en sidequests die de stad echt tot leven deden komen. Er zitten ook heerlijke details en easter eggs verstopt in de graffiti, winkels en cafés in de stad.

Het grootste nadeel, en daarin sluit ik me aan bij banjo, is dat de game (net als de vorige) een rommelig begin heeft, en je ook slecht introduceert aan veel gameplayconcepten (en DXMD heeft er een hoop...). Wat dat betreft is het echt even door de zure appel heen bijten, want toen ik er eenmaal in zat, ging het ook hard en heb ik de game in een week met veel plezier uitgespeeld.

Kortom, ik heb me hier door de verbeterpunten nog meer mee vermaakt dan de vorige, en heb er daarom zeker een 4,5* voor over!

Heb me erg vermaakt met deze game. Zeer solide in elkaar gezet, fijne stealth-gameplay, sfeer, muziek, enz. Gewoon een prima game.

Wat Dishonored ervan weerhoudt beter te zijn is dat het echt veel en veel te makkelijk is. Upgrade je blink, zoek de routes via de daken en ventilatieschachten en je vliegt zo door de levels heen zonder dat iemand je ziet. De hoogste moeilijkheidsgraad maakt vooral uit voor combat, dus zelfs daar is het eigenlijk een eitje om de levels zonder te vechten door te komen. Ik zou hooguit nog een high chaos playthrough voor de lol doen, maar dan ben ik wel echt klaar met deze game. Maar gelukkig is er een deel twee, die ik dan ook zeker ga oppikken als ik hem voor een leuke prijs tegenkom.

Edit: ik zie dat er nog wel wat leuke achievements voor deze game zijn, zoals:

Harm's Way: Cause 5 unintentional suicides
Manipulator: Make others kill 5 of their own allies
Poetic Justice: You neutralized all key targets using indirect means

Misschien toch nog maar een playthrough?